Serce. Słońce I Heart. Sun

Wystawa Serce. Słońce, jest zaproszeniem do refleksji nad osobistą oraz uniwersalną symboliką słońca i serca. Powstała w efekcie twórczego dialogu między artystkami, rozwijając się organicznie na zasadzie kłącza. Kluczowymi wątkami ekspozycji są: wzmacnianie kobiecych głosów, przywracanie pamięci o wybitnych kobietach, przepracowywanie traum, odrodzenie przez proces symbolicznego spalenia oraz eksploracja języka jako narzędzia komunikacji.

Ekspozycja została zaaranżowana jako podróż między dwoma światami: zewnętrznym (przestrzeń słońca) i wewnętrznym (przestrzeń serca). W górnej sali galerii, symbolizującej rzeczywistość materialną i zmysłową, ważne miejsce zajmuje mobil Marty Szulc Blask i cień cienia, przypominający ludowe „pająki”. W tym samym pomieszczeniu znajdziemy także prace malarskie artystki, odnoszące się do wewnętrznej transformacji po traumatycznych przeżyciach. Z obrazami nawiązują dialog dwie nowe prace Moniki Waraxy, odnoszące się do życia i twórczości ważnej dla autorki postaci kobiecej — malarki Hanny Orzechowskiej. Inny, prezentowany w „przestrzeni słońca” portret Waraxy przywołuje pamięć o wybitnej brytyjskiej naukowczyni, badaczce gwiazd Cecylii Payne-Gaposchkin. Przestrzeń „sali słońca” dopełniają przypominające malarstwo abstrakcyjne konceptualne prace Małgorzaty Szandały inspirowane teoriami koloru wiktoriańskiej artystki Emily Noyes Vanderpoel. W większości budują one rodzaj narracji wokół omawianych wcześniej prac.

Symboliczne przejście między światem zewnętrznym a wewnętrznym stanowi klatka schodowa z muralem, na którym widnieje cytat z Viktora Frankla — austriackiego psychiatry, więźnia nazistowskich obozów koncentracyjnych: „To, co ma być źródłem światła, musi przetrwać spalenie”. Ta myśl stanowi wprowadzenie do dolnej części galerii, metaforycznej przestrzeni serca, gdzie dominują prace o introspektywnym i medytacyjnym charakterze.

Znajdziemy tam mural Moniki Waraxy Fraktale oraz przypominający kipu obiekt. Tak o pracy mówi artystka: „Kipu to metaforyczna rozmowa ze słońcem inspirowana formą zapisu stosowaną przez Indian prekolumbijskiej Ameryki. Obiekt zaprasza odbiorców do pozostawienia w formie supełków na nitkach swoich marzeń, trosk, wszystkiego, co chcieliby powiedzieć słońcu”. W ostatniej sali dolnej przestrzeni znalazła się instalacja Małgorzaty Szandały, na którą składają się zbliżenia powierzchni słońca, przypominające obrazy serca, oraz lampa antydepresyjna „Słońce”, imitująca dobroczynne działanie naturalnego światła.

Ekspozycja budowana jako dialog dzieł trzech artystek zachęca widzów do odkrywania tematów ukrytych w metaforze serca i słońca.
Magda Kardasz

zdjęcia I photos: Anna Zagrodzka

Widok wystawy I Exhibition view: